Để hôn em lần nữa
Posted at 27/09/2015
431 Views
Theo những bước chân có phần rụt rè của cô, sắc hoa hướng dương trong không khí di chuyển dần về phía anh. Anh nắm dây mũ bảo hiểm chặt hơn, cố giữ giọng mình thật bình thản:
- Hình như em cao lên hả Quỳnh?
Cô suýt nữa thì bước hụt khi nghe câu hỏi tỉnh bơ như một đòn tấn công trực diện nhưng bất ngờ này. Chỉ còn cách nhau hai bậc, cô không thể không ngước mắt, đối mặt với anh ta.
- Anh vẫn nhận ra… ừm… ra tôi à? – cô hỏi với vẻ thẳng thắn nhưng không tránh khỏi run rẩy.
- Ừ, từ hôm phỏng vấn tôi đã biết rồi. Tôi còn hỏi em một câu về chuyện này mà.
- Tôi tưởng đấy chỉ là câu phỏng vấn bình thường.
- Em tưởng thế thật hả? – anh nheo mắt, không để ý rằng cử chỉ của mình làm tim ai đó đập mạnh.
- Vâng – cô lảng tránh ánh mắt gây rối loạn cả hệ tuần hoàn lẫn hệ hô hấp kia bằng cách đi vượt lên trên.
- Tưởng thế mà em trả lời… hay nhỉ!
- Tôi chỉ trả lời đúng sự thật thôi – cô nói mà không ngoảnh lại.
Cánh cửa dẫn vào tầng sáu chỉ còn cách hai người già nửa vế thang nữa. Anh sải bước hai bậc một lên song song với cô, nói bằng giọng trầm ấm, gần như thì thầm:
- Lẽ ra, em nên trả lời trung thực hơn nữa, rằng ở đây có người đã từng hôn em.
***
Chỗ ngồi của cô ở cuối dãy, sau lưng là cửa sổ trông ra những mái nhà dân đủ màu và một mảng trời mùa hè xanh bất tận. Chiếc ghế xoay hơi sờn một chút nhưng máy tính có vẻ còn khá mới. Mấy mẩu giấy vàng nhắc việc của người chủ trước vẫn còn đính trên màn hình. Nếu cô không
quá choáng trước mẩu đối thoại ngắn ngủi ngoài cầu thang, chắc hẳn cô đã tò mò đọc từng mẩu một. Nhưng bây giờ, cô chỉ có thể cầm cả lũ chúng nó trong tay, hết vò lại xé. Biện pháp hơi bạo lực này đã từng rất hiệu quả khi cô cần lấy lại bình tĩnh và tập trung, nhưng hôm nay thì không. Cô vừa ngượng vừa tức, đến nỗi không thể nói được câu gì khi ra mắt mọi người trong phòng, chỉ cười gượng gạo và cúi gằm mặt như thể bị gọi lên bảng mà không thuộc bài. Còn anh ta thì thản nhiên giới thiệu về cô như giới thiệu bất cứ nhân viên thử việc nào khác, rồi giao ngay cho cô một đống tài liệu cần sắp xếp và nhập vào máy tính. Không, cô không nói ngoa, một đống!
Cô ấn tay vào nút start trên case máy tính. Như để chào đón một buổi sáng không bình thường (cô chưa muốn dùng từ “tồi tệ” cho ngày đầu tiên đi làm), cái nút tụt tít vào trong. Máy tính thì đã bật nhưng cô vẫn loay hoay với những câu hỏi như “làm sao để cái nút lồi ra như cũ?” hay “nếu nó cứ ở tịt trong vỏ case như vậy thì lần sau phải làm thế nào để bật máy?”. Cuối cùng, vì không thể cứ ngồi đần ra mãi trước những con mắt dò xét của nửa tá ma cũ, hay ít nhất là của một con ma cũ nào đó, cô ngồi thẳng lên, bắt đầu soạn mớ tài liệu lộn xộn trên bàn.
Toàn là những bài báo vô thưởng vô phạt không có tính thời sự lắm được lọc ra từ các tạp chí buôn chuyện của Úc và Canada. Theo lời hướng dẫn không mấy tận tình của kẻ đẹp trai gần bằng Hyun Bin nhưng độc ác ngang Laden Bin, cô sẽ phải đọc qua một lượt để biết nó thuộc mảng sức khoẻ y tế, mẹo vặt gia đình hay chuyện lạ bốn phương. Sau đó, cô sẽ phải scan nhận dạng văn bản, lưu vào các folder khác nhau trong máy mình và kẽo kẹt dịch dần để ngày nào cũng có bài mới đưa lên mạng. Mọi việc thật đơn giản, trừ một vướng mắc nhỏ là cô chưa bao giờ được sờ vào một cái máy quét nào, kể cả loại bình thường nhất, chứ đừng nói là loại quét-nâng-cao biết nhận dạng văn bản.
Cuộc họp đầu tuần kết thúc sớm hơn thường lệ. Anh bước chậm dọc hành lang, tự hỏi không biết gần một tiếng qua cô đã đánh vật với cái scanner xong chưa. Là trưởng nhóm tin quốc tế, bàn của anh nằm riêng ở cuối phòng. Từ vị trí lý tưởng này, anh có thể bao quát được khắp các bàn nhân viên. Nhưng đầu giờ sáng nay, chữ “khắp” đã tự động biến đâu mất, tất cả những gì anh thấy chỉ là một cái lưng áo vàng đang loay hoay với việc căn chỉnh từng trang tạp chí trên mặt scanner. Giờ đây, khi ngang qua lối ra thang bộ, anh chợt dừng lại, nhìn xuống những bậc thang và nghĩ đến những lời ngắn ngủi mà anh đã nói với cô khi cả hai đứng trong khoảng không gian ngập nắng đó. Chẳng biết chiếc máy quét quái quỷ kia có chừa cho cô một khoảng trống nào để nhớ về điều mà anh đang nhớ…
Chuyện xảy ra vào đêm cuối cùng trong chuyến đi tình nguyện cuối cùng của cuộc đời sinh viên. Khi ấy cũng là những ngày cuối tháng Sáu đầu tháng Bảy nóng nực hệt như bây giờ, anh vừa bảo vệ xong luận văn, còn đang băn khoăn không biết nên ở lại trường theo lời đề nghị của bộ môn hay cầm giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời cùng bảng điểm đi xin việc. Và nửa tháng tình nguyện cùng với đội sinh viên năm thứ nhất về một xã miền núi do Đoàn trường tổ chức chính là cơ hội quý giá giúp anh kiểm nghiệm xem mình có thực sự phù hợp với vai trò giảng viên hay không. Trong suốt nửa tháng ấy, nói chính xác hơn là cho đến chín giờ tối ngày cuối cùng của chuyến đi, anh vẫn nghĩ rằng mình nên ở lại trường.
***
Xe đến Chiềng Khoa khi trời đã xế chiều. Những con dốc 12% và khúc cua gấp liên tiếp trên đường khiến tất cả mọi người đều gần như kiệt sức. Đám sinh viên nam lúc đi còn hăng hái trêu chọc cười nói, giờ chỉ im lặng bốc dỡ những đồ đạc cồng kềnh khỏi xe rồi ngồi phịch xuống ngay bên cạnh. Đám sinh viên nữ lả đi như tàu lá héo, nếu không túm tụm vịn vào nhau chắc đã ngã lăn ra đất. Ngay cả anh chàng cán bộ của huyện đoàn đi cùng cũng không giấu nổi vẻ mệt mỏi. Vừa vặn người kêu răng rắc, anh ta vừa hất mặt về phía trước, nơi có một dãy nhà cấp 4 quét vôi vàng đóng cửa im ỉm.
- Kia là trụ sở uỷ ban. Giờ này chắc chủ tịch xã đang ở ngoài suối, để tôi đi gọi.
Lát sau, anh ta quay lại với một người đàn ông đứng tuổi, quần xắn tận bẹn lộ hai cẳng chân khẳng khiu, tay xách cái lưới còn ướt sũng. Trong lúc chủ tịch xã kiêm ứng cử viên cho vai cao thủ ngư võng trận pháp trong phim chưởng, cán bộ huyện đoàn và thầy trưởng đoàn vào trong trụ sở để xem xét giấy tờ kế hoạch cũng như hương vị của loại chè Tô Múa đặc sản địa phương, đám sinh viên tập hợp, chỉnh đốn đội ngũ, dưới sự giám sát của một người khác. So với thầy trưởng đoàn, người này trẻ hơn, gầy hơn, dễ gần hơn (với đám con gái thì còn phải đưa thêm một so sánh nữa: đẹp trai hơn) nhưng không kém phần nghiêm khắc. Câu chuyện rỉ tai rúc rích suốt mười tiếng dọc đường khiến ai cũng biết đó là Đăng, sinh viên vừa tốt nghiệp của trường và giảng viên tương lai của khoa.
Đứng trước những ánh mắt còn chưa mấy nể phục của đám đàn em vừa qua năm thứ nhất, anh chỉ nói rất ngắn gọn yêu cầu tất cả thu xếp hành lý và chỉnh đốn trang phục để chuẩn bị đi bộ xuống bản rồi cúi xuống chằng buộc lại đống nồi niêu cuốc xẻng và mấy thùng các tông đựng quà cho người dân. Nhìn những hành động dứt khoát và gọn gàng của anh, mấy sinh viên nam không ai bảo ai, tự động làm theo, kiểm tra những hành lý còn lại. Chẳng mấy chốc mà bầu không khí uể oải biến mất, cả đoàn sinh viên râm ran tiếng phân công ai khiêng cái gì, hỏi han ai xách nặng nhẹ ra sao…
Rồi cuộc đàm đạo về cá suối, chè búp và chính sách đại đoàn kết dân tộc của ba người bên trong trụ sở uỷ ban cũng tạm kết thúc. Họ quyết định sẽ tiếp tục nó ở nhà ông chủ tịch xã và để Đăng dẫn sinh viên xuống nơi sẽ là địa bàn hoạt động của cả đoàn trong nửa tháng hè tình nguyện: bản Tin Tốc. Đó là một bản Thái nằm dưới một thung lũng nhỏ, cách khá xa trung tâm xã. Đường đi men theo những quả núi trọc chỉ có lơ thơ vài bụi cây nhỏ và những thân cây ngô buồn hiu. Nắng chiều không có chút bóng râm nào cản trở, đang xiên xiên vào những bàn chân không quen đi bộ làm chúng bỏng rát lên. Những tiếng than thở bắt đầu xuất hiện nhiều hơn trong hàng ngũ con gái.
- Thầy ơi, qua chỗ kia thì thầy cho bọn em nghỉ một tí nhé.
- Thầy ơi, sắp đến nơi chưa ạ?
- Thầy ơi…
Đăng im lặng rảo bước, cố kìm nụ cười mỉm để giữ cho gương mặt vẫn còn vẻ nghiêm nghị trước mấy lời đề nghị nhõng nhẽo ấy. Anh chưa chính thức làm giảng viên mà cái lũ nịnh bợ này đã thầy ơi thầy à thế này, thật là khó xử. Thấy anh đi nhanh hơn, mấy cô nàng lại càng được thể, kêu ca thảm thiết hơn:
- Thầy ơi, em bị huyết áp thấp nhỡ ngất ra giữa đường thì sao.
- Thầy ơi, nghỉ năm phút thôi được không ạ?
- Thầy ơi, chân em cọ vào dép rộp hết lên đau lắm…
Không xong rồi, có lẽ mấy con bé ranh ma này biết anh đang bối rối nên cố gây thêm sức ép. Nếu ngay ngày đầu mà đã nhượng bộ, chắc mấy hôm nữa anh sẽ bị chúng nó trèo lên đầu lên cổ mất! Nghĩ đến đấy, anh dừng hẳn lại, nhìn lướt qua những gương mặt nhăn nhó nhễ nhại mồ hôi, hỏi bằng vẻ lo lắng đến hớt hải:
- Mà này, mình đang đi đến bản gì ấy nhỉ?
Đám sinh viên ngơ ngác rồi quay sang nhau hỏi lao xao:
- Vừa nãy ông ở xã bảo là bản Tin Tốc, phải không mày?
- Hình như thế…
- Sao lại hình như, chắc chắn chứ…
Một anh chàng trông có vẻ chững chạc nhất nhìn Đăng nói quả quyết:
- Em nghe chính xác là bản Tin Tốc ạ.
Đăng mỉm cười gật đầu rồi khoát tay ra hiệu cho cả đám trật tự. Những tiếng lao xao tắt dần, đám sinh viên tự nhiên đổ dồn sự chú ý vào anh với vẻ hồi hộp của một khán giả đang theo dõi đoạn kết bộ phim kinh dị.
- Thế các bạn có biết Tin Tốc nghĩa là gì không?
Vài tiếng “không” nho nhỏ ngập ngừng phát ra từ đám sinh viên. Đăng hỏi tiếp, mặt vẫn hết sức hình sự:
- Vừa nãy bạn nào kêu chân bị rộp?
Im lặng một lát, rồi ở phía cuối hàng, một cánh tay con gái từ từ giơ lên.
- Bạn đi lên đây!
Cô gái mặc quần túi hộp và áo phông thể thao như con trai rẽ đám sinh viên đi lên. Đăng liếc xuống đôi dép tổ ong dưới chân cô rồi nheo mắt nhìn khổ chủ. Bắt gặp ánh mắt anh, cô ta vội cúi gằm mặt, tạo ra một dáng vẻ ăn năn rất tội nghiệp. Đăng suýt phì cười. Cái miệng hơi bĩu ra thế kia không phải là của một sinh viên đang hối lỗi mà giống cách các cô gái ngúng nguẩy làm duyên với bạn trai hơn. Rất tiếc, anh không có hứng tán thưởng.
- Bạn tên gì nhỉ?
- Thưa thầy, em là Quỳnh.
- Họ tên đầy đủ?
- Dạ, Phạm Thuỷ Quỳnh.
- Chân bạn đau như thế nào?
- …
- Bạn bỏ dép ra xem vết thương có cần phải sát trùng hay băng lại không?
- Không cần đâu ạ.
Đăng nghe được một chút hốt hoảng lẫn trong giọng nói lễ phép. Anh tung thêm một câu để “đàn áp” đến cùng.
- Bạn trả lời hộ mọi người xem Tin Tốc nghĩa là gì đi!
Tất nhiên, Quỳnh là người Kinh, lại mới lên đây lần đầu, cô không có khái niệm gì về những danh từ lạ lẫm của vùng dân tộc thiểu số. Nhìn cô cúi đầu im lặng sau khi nói lí nhí câu “em không biết”, Đăng tự thấy như vậy là tạm đủ. Anh rời mắt khỏi gương mặt đỏ nhừ và vầng trán lấm tấm mồ hôi của Quỳnh, lướt mắt qua tập hợp người trông rất giống đoàn quân thất trận, dõng dạc thực hành công việc mà anh sẽ làm trong tương lai trên giảng đường: dạy họ về ngoại ngữ.
- Các bạn muốn biết bao lâu nữa ta đến nơi thì hãy chú ý dưới chân…
Đám sinh viên vô tình đều liếc mắt nhìn xuống. Đăng vẫn nói tỉnh bơ:
- Các bạn mà thấy mỏi rã rời, thấy chân như chân của ai chứ không phải của mình, tức là bản ở ngay trước mặt. Vì Tin Tốc trong tiếng Thái nghĩa là “rụng chân”.
Bài học “ngoại ngữ” bất ngờ này có tác dụng nâng cao tinh thần rõ rệt. Sau chừng mươi giây khoe đủ kiểu cười từ khúc khích đến hi hí, cả đoàn quân thất trận lúc nãy trông tươi tỉnh hẳn lên, sẵn sàng đi tiếp. Ngay cả kẻ bị bẽ mặt nhất cũng không có phản ứng gì thái quá, chỉ hơi ngúng nguẩy trong động tác kéo sụp mũ xuống trước khi xốc ba lô rảo bước theo đoàn.
Nhưng dù có khí thế đến đâu thì mấy chục đôi chân thanh niên thành phố cũng không qua khỏi cái chân lý mà người đi trước đã đúc rút. Mãi đến khi trời tối mịt, đến khi những ngón chân đã cọ vào giày dép và phồng rộp, cả đoàn mới biết thế nào là (bản) Tin Tốc.
Thung lũng này nhỏ, những ngọn núi bao quanh cũng có vẻ không cao lắm. Dưới ánh trăng mờ mờ, mấy chục nóc nhà nhấp nhô xen giữa những lùm cây. Vẫn còn lác đác vài điểm có đèn sáng nhưng không gian im ắng, chỉ có tiếng gió núi xào xạc thổi qua tai. Đăng nhìn đồng hồ. Mới gần tám giờ, vậy mà cả con người lẫn cảnh vật dường như đã chìm sâu trong giấc ngủ. Anh ra hiệu cho cả đám dừng lại trước lối rẽ xuống bản rồi lia đèn pin. Một con đường đất rất dốc và hẹp hiện ra, chỉ có một vệt nhỏ ở giữa đường là ít gồ ghề và không có cỏ mọc. Đám sinh viên đờ đẫn nhìn Đăng, hầu như không còn đủ sức để bình luận hay yêu sách gì nữa. Đăng cũng thấm mệt, anh thấy giọng mình lạc vào cùng tiếng gió:
- Các bạn xếp thành một hàng ngang, nắm chắc tay nhau rồi bước dần xuống, người xuống trước đỡ cho người xuống sau, nhớ tránh những chỗ cỏ rậm.
Đăng đi đầu tiên, anh chọn một chỗ đứng tương đối vững ngay gần đỉnh dốc rồi quay lại soi đèn cho từng người một bước xuống...
- Hình như em cao lên hả Quỳnh?
Cô suýt nữa thì bước hụt khi nghe câu hỏi tỉnh bơ như một đòn tấn công trực diện nhưng bất ngờ này. Chỉ còn cách nhau hai bậc, cô không thể không ngước mắt, đối mặt với anh ta.
- Anh vẫn nhận ra… ừm… ra tôi à? – cô hỏi với vẻ thẳng thắn nhưng không tránh khỏi run rẩy.
- Ừ, từ hôm phỏng vấn tôi đã biết rồi. Tôi còn hỏi em một câu về chuyện này mà.
- Tôi tưởng đấy chỉ là câu phỏng vấn bình thường.
- Em tưởng thế thật hả? – anh nheo mắt, không để ý rằng cử chỉ của mình làm tim ai đó đập mạnh.
- Vâng – cô lảng tránh ánh mắt gây rối loạn cả hệ tuần hoàn lẫn hệ hô hấp kia bằng cách đi vượt lên trên.
- Tưởng thế mà em trả lời… hay nhỉ!
- Tôi chỉ trả lời đúng sự thật thôi – cô nói mà không ngoảnh lại.
Cánh cửa dẫn vào tầng sáu chỉ còn cách hai người già nửa vế thang nữa. Anh sải bước hai bậc một lên song song với cô, nói bằng giọng trầm ấm, gần như thì thầm:
- Lẽ ra, em nên trả lời trung thực hơn nữa, rằng ở đây có người đã từng hôn em.
***
Chỗ ngồi của cô ở cuối dãy, sau lưng là cửa sổ trông ra những mái nhà dân đủ màu và một mảng trời mùa hè xanh bất tận. Chiếc ghế xoay hơi sờn một chút nhưng máy tính có vẻ còn khá mới. Mấy mẩu giấy vàng nhắc việc của người chủ trước vẫn còn đính trên màn hình. Nếu cô không
quá choáng trước mẩu đối thoại ngắn ngủi ngoài cầu thang, chắc hẳn cô đã tò mò đọc từng mẩu một. Nhưng bây giờ, cô chỉ có thể cầm cả lũ chúng nó trong tay, hết vò lại xé. Biện pháp hơi bạo lực này đã từng rất hiệu quả khi cô cần lấy lại bình tĩnh và tập trung, nhưng hôm nay thì không. Cô vừa ngượng vừa tức, đến nỗi không thể nói được câu gì khi ra mắt mọi người trong phòng, chỉ cười gượng gạo và cúi gằm mặt như thể bị gọi lên bảng mà không thuộc bài. Còn anh ta thì thản nhiên giới thiệu về cô như giới thiệu bất cứ nhân viên thử việc nào khác, rồi giao ngay cho cô một đống tài liệu cần sắp xếp và nhập vào máy tính. Không, cô không nói ngoa, một đống!
Cô ấn tay vào nút start trên case máy tính. Như để chào đón một buổi sáng không bình thường (cô chưa muốn dùng từ “tồi tệ” cho ngày đầu tiên đi làm), cái nút tụt tít vào trong. Máy tính thì đã bật nhưng cô vẫn loay hoay với những câu hỏi như “làm sao để cái nút lồi ra như cũ?” hay “nếu nó cứ ở tịt trong vỏ case như vậy thì lần sau phải làm thế nào để bật máy?”. Cuối cùng, vì không thể cứ ngồi đần ra mãi trước những con mắt dò xét của nửa tá ma cũ, hay ít nhất là của một con ma cũ nào đó, cô ngồi thẳng lên, bắt đầu soạn mớ tài liệu lộn xộn trên bàn.
Toàn là những bài báo vô thưởng vô phạt không có tính thời sự lắm được lọc ra từ các tạp chí buôn chuyện của Úc và Canada. Theo lời hướng dẫn không mấy tận tình của kẻ đẹp trai gần bằng Hyun Bin nhưng độc ác ngang Laden Bin, cô sẽ phải đọc qua một lượt để biết nó thuộc mảng sức khoẻ y tế, mẹo vặt gia đình hay chuyện lạ bốn phương. Sau đó, cô sẽ phải scan nhận dạng văn bản, lưu vào các folder khác nhau trong máy mình và kẽo kẹt dịch dần để ngày nào cũng có bài mới đưa lên mạng. Mọi việc thật đơn giản, trừ một vướng mắc nhỏ là cô chưa bao giờ được sờ vào một cái máy quét nào, kể cả loại bình thường nhất, chứ đừng nói là loại quét-nâng-cao biết nhận dạng văn bản.
Cuộc họp đầu tuần kết thúc sớm hơn thường lệ. Anh bước chậm dọc hành lang, tự hỏi không biết gần một tiếng qua cô đã đánh vật với cái scanner xong chưa. Là trưởng nhóm tin quốc tế, bàn của anh nằm riêng ở cuối phòng. Từ vị trí lý tưởng này, anh có thể bao quát được khắp các bàn nhân viên. Nhưng đầu giờ sáng nay, chữ “khắp” đã tự động biến đâu mất, tất cả những gì anh thấy chỉ là một cái lưng áo vàng đang loay hoay với việc căn chỉnh từng trang tạp chí trên mặt scanner. Giờ đây, khi ngang qua lối ra thang bộ, anh chợt dừng lại, nhìn xuống những bậc thang và nghĩ đến những lời ngắn ngủi mà anh đã nói với cô khi cả hai đứng trong khoảng không gian ngập nắng đó. Chẳng biết chiếc máy quét quái quỷ kia có chừa cho cô một khoảng trống nào để nhớ về điều mà anh đang nhớ…
Chuyện xảy ra vào đêm cuối cùng trong chuyến đi tình nguyện cuối cùng của cuộc đời sinh viên. Khi ấy cũng là những ngày cuối tháng Sáu đầu tháng Bảy nóng nực hệt như bây giờ, anh vừa bảo vệ xong luận văn, còn đang băn khoăn không biết nên ở lại trường theo lời đề nghị của bộ môn hay cầm giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời cùng bảng điểm đi xin việc. Và nửa tháng tình nguyện cùng với đội sinh viên năm thứ nhất về một xã miền núi do Đoàn trường tổ chức chính là cơ hội quý giá giúp anh kiểm nghiệm xem mình có thực sự phù hợp với vai trò giảng viên hay không. Trong suốt nửa tháng ấy, nói chính xác hơn là cho đến chín giờ tối ngày cuối cùng của chuyến đi, anh vẫn nghĩ rằng mình nên ở lại trường.
***
Xe đến Chiềng Khoa khi trời đã xế chiều. Những con dốc 12% và khúc cua gấp liên tiếp trên đường khiến tất cả mọi người đều gần như kiệt sức. Đám sinh viên nam lúc đi còn hăng hái trêu chọc cười nói, giờ chỉ im lặng bốc dỡ những đồ đạc cồng kềnh khỏi xe rồi ngồi phịch xuống ngay bên cạnh. Đám sinh viên nữ lả đi như tàu lá héo, nếu không túm tụm vịn vào nhau chắc đã ngã lăn ra đất. Ngay cả anh chàng cán bộ của huyện đoàn đi cùng cũng không giấu nổi vẻ mệt mỏi. Vừa vặn người kêu răng rắc, anh ta vừa hất mặt về phía trước, nơi có một dãy nhà cấp 4 quét vôi vàng đóng cửa im ỉm.
- Kia là trụ sở uỷ ban. Giờ này chắc chủ tịch xã đang ở ngoài suối, để tôi đi gọi.
Lát sau, anh ta quay lại với một người đàn ông đứng tuổi, quần xắn tận bẹn lộ hai cẳng chân khẳng khiu, tay xách cái lưới còn ướt sũng. Trong lúc chủ tịch xã kiêm ứng cử viên cho vai cao thủ ngư võng trận pháp trong phim chưởng, cán bộ huyện đoàn và thầy trưởng đoàn vào trong trụ sở để xem xét giấy tờ kế hoạch cũng như hương vị của loại chè Tô Múa đặc sản địa phương, đám sinh viên tập hợp, chỉnh đốn đội ngũ, dưới sự giám sát của một người khác. So với thầy trưởng đoàn, người này trẻ hơn, gầy hơn, dễ gần hơn (với đám con gái thì còn phải đưa thêm một so sánh nữa: đẹp trai hơn) nhưng không kém phần nghiêm khắc. Câu chuyện rỉ tai rúc rích suốt mười tiếng dọc đường khiến ai cũng biết đó là Đăng, sinh viên vừa tốt nghiệp của trường và giảng viên tương lai của khoa.
Đứng trước những ánh mắt còn chưa mấy nể phục của đám đàn em vừa qua năm thứ nhất, anh chỉ nói rất ngắn gọn yêu cầu tất cả thu xếp hành lý và chỉnh đốn trang phục để chuẩn bị đi bộ xuống bản rồi cúi xuống chằng buộc lại đống nồi niêu cuốc xẻng và mấy thùng các tông đựng quà cho người dân. Nhìn những hành động dứt khoát và gọn gàng của anh, mấy sinh viên nam không ai bảo ai, tự động làm theo, kiểm tra những hành lý còn lại. Chẳng mấy chốc mà bầu không khí uể oải biến mất, cả đoàn sinh viên râm ran tiếng phân công ai khiêng cái gì, hỏi han ai xách nặng nhẹ ra sao…
Rồi cuộc đàm đạo về cá suối, chè búp và chính sách đại đoàn kết dân tộc của ba người bên trong trụ sở uỷ ban cũng tạm kết thúc. Họ quyết định sẽ tiếp tục nó ở nhà ông chủ tịch xã và để Đăng dẫn sinh viên xuống nơi sẽ là địa bàn hoạt động của cả đoàn trong nửa tháng hè tình nguyện: bản Tin Tốc. Đó là một bản Thái nằm dưới một thung lũng nhỏ, cách khá xa trung tâm xã. Đường đi men theo những quả núi trọc chỉ có lơ thơ vài bụi cây nhỏ và những thân cây ngô buồn hiu. Nắng chiều không có chút bóng râm nào cản trở, đang xiên xiên vào những bàn chân không quen đi bộ làm chúng bỏng rát lên. Những tiếng than thở bắt đầu xuất hiện nhiều hơn trong hàng ngũ con gái.
- Thầy ơi, qua chỗ kia thì thầy cho bọn em nghỉ một tí nhé.
- Thầy ơi, sắp đến nơi chưa ạ?
- Thầy ơi…
Đăng im lặng rảo bước, cố kìm nụ cười mỉm để giữ cho gương mặt vẫn còn vẻ nghiêm nghị trước mấy lời đề nghị nhõng nhẽo ấy. Anh chưa chính thức làm giảng viên mà cái lũ nịnh bợ này đã thầy ơi thầy à thế này, thật là khó xử. Thấy anh đi nhanh hơn, mấy cô nàng lại càng được thể, kêu ca thảm thiết hơn:
- Thầy ơi, em bị huyết áp thấp nhỡ ngất ra giữa đường thì sao.
- Thầy ơi, nghỉ năm phút thôi được không ạ?
- Thầy ơi, chân em cọ vào dép rộp hết lên đau lắm…
Không xong rồi, có lẽ mấy con bé ranh ma này biết anh đang bối rối nên cố gây thêm sức ép. Nếu ngay ngày đầu mà đã nhượng bộ, chắc mấy hôm nữa anh sẽ bị chúng nó trèo lên đầu lên cổ mất! Nghĩ đến đấy, anh dừng hẳn lại, nhìn lướt qua những gương mặt nhăn nhó nhễ nhại mồ hôi, hỏi bằng vẻ lo lắng đến hớt hải:
- Mà này, mình đang đi đến bản gì ấy nhỉ?
Đám sinh viên ngơ ngác rồi quay sang nhau hỏi lao xao:
- Vừa nãy ông ở xã bảo là bản Tin Tốc, phải không mày?
- Hình như thế…
- Sao lại hình như, chắc chắn chứ…
Một anh chàng trông có vẻ chững chạc nhất nhìn Đăng nói quả quyết:
- Em nghe chính xác là bản Tin Tốc ạ.
Đăng mỉm cười gật đầu rồi khoát tay ra hiệu cho cả đám trật tự. Những tiếng lao xao tắt dần, đám sinh viên tự nhiên đổ dồn sự chú ý vào anh với vẻ hồi hộp của một khán giả đang theo dõi đoạn kết bộ phim kinh dị.
- Thế các bạn có biết Tin Tốc nghĩa là gì không?
Vài tiếng “không” nho nhỏ ngập ngừng phát ra từ đám sinh viên. Đăng hỏi tiếp, mặt vẫn hết sức hình sự:
- Vừa nãy bạn nào kêu chân bị rộp?
Im lặng một lát, rồi ở phía cuối hàng, một cánh tay con gái từ từ giơ lên.
- Bạn đi lên đây!
Cô gái mặc quần túi hộp và áo phông thể thao như con trai rẽ đám sinh viên đi lên. Đăng liếc xuống đôi dép tổ ong dưới chân cô rồi nheo mắt nhìn khổ chủ. Bắt gặp ánh mắt anh, cô ta vội cúi gằm mặt, tạo ra một dáng vẻ ăn năn rất tội nghiệp. Đăng suýt phì cười. Cái miệng hơi bĩu ra thế kia không phải là của một sinh viên đang hối lỗi mà giống cách các cô gái ngúng nguẩy làm duyên với bạn trai hơn. Rất tiếc, anh không có hứng tán thưởng.
- Bạn tên gì nhỉ?
- Thưa thầy, em là Quỳnh.
- Họ tên đầy đủ?
- Dạ, Phạm Thuỷ Quỳnh.
- Chân bạn đau như thế nào?
- …
- Bạn bỏ dép ra xem vết thương có cần phải sát trùng hay băng lại không?
- Không cần đâu ạ.
Đăng nghe được một chút hốt hoảng lẫn trong giọng nói lễ phép. Anh tung thêm một câu để “đàn áp” đến cùng.
- Bạn trả lời hộ mọi người xem Tin Tốc nghĩa là gì đi!
Tất nhiên, Quỳnh là người Kinh, lại mới lên đây lần đầu, cô không có khái niệm gì về những danh từ lạ lẫm của vùng dân tộc thiểu số. Nhìn cô cúi đầu im lặng sau khi nói lí nhí câu “em không biết”, Đăng tự thấy như vậy là tạm đủ. Anh rời mắt khỏi gương mặt đỏ nhừ và vầng trán lấm tấm mồ hôi của Quỳnh, lướt mắt qua tập hợp người trông rất giống đoàn quân thất trận, dõng dạc thực hành công việc mà anh sẽ làm trong tương lai trên giảng đường: dạy họ về ngoại ngữ.
- Các bạn muốn biết bao lâu nữa ta đến nơi thì hãy chú ý dưới chân…
Đám sinh viên vô tình đều liếc mắt nhìn xuống. Đăng vẫn nói tỉnh bơ:
- Các bạn mà thấy mỏi rã rời, thấy chân như chân của ai chứ không phải của mình, tức là bản ở ngay trước mặt. Vì Tin Tốc trong tiếng Thái nghĩa là “rụng chân”.
Bài học “ngoại ngữ” bất ngờ này có tác dụng nâng cao tinh thần rõ rệt. Sau chừng mươi giây khoe đủ kiểu cười từ khúc khích đến hi hí, cả đoàn quân thất trận lúc nãy trông tươi tỉnh hẳn lên, sẵn sàng đi tiếp. Ngay cả kẻ bị bẽ mặt nhất cũng không có phản ứng gì thái quá, chỉ hơi ngúng nguẩy trong động tác kéo sụp mũ xuống trước khi xốc ba lô rảo bước theo đoàn.
Nhưng dù có khí thế đến đâu thì mấy chục đôi chân thanh niên thành phố cũng không qua khỏi cái chân lý mà người đi trước đã đúc rút. Mãi đến khi trời tối mịt, đến khi những ngón chân đã cọ vào giày dép và phồng rộp, cả đoàn mới biết thế nào là (bản) Tin Tốc.
Thung lũng này nhỏ, những ngọn núi bao quanh cũng có vẻ không cao lắm. Dưới ánh trăng mờ mờ, mấy chục nóc nhà nhấp nhô xen giữa những lùm cây. Vẫn còn lác đác vài điểm có đèn sáng nhưng không gian im ắng, chỉ có tiếng gió núi xào xạc thổi qua tai. Đăng nhìn đồng hồ. Mới gần tám giờ, vậy mà cả con người lẫn cảnh vật dường như đã chìm sâu trong giấc ngủ. Anh ra hiệu cho cả đám dừng lại trước lối rẽ xuống bản rồi lia đèn pin. Một con đường đất rất dốc và hẹp hiện ra, chỉ có một vệt nhỏ ở giữa đường là ít gồ ghề và không có cỏ mọc. Đám sinh viên đờ đẫn nhìn Đăng, hầu như không còn đủ sức để bình luận hay yêu sách gì nữa. Đăng cũng thấm mệt, anh thấy giọng mình lạc vào cùng tiếng gió:
- Các bạn xếp thành một hàng ngang, nắm chắc tay nhau rồi bước dần xuống, người xuống trước đỡ cho người xuống sau, nhớ tránh những chỗ cỏ rậm.
Đăng đi đầu tiên, anh chọn một chỗ đứng tương đối vững ngay gần đỉnh dốc rồi quay lại soi đèn cho từng người một bước xuống...