Bữa cơm trắng

Posted at 27/09/2015

185 Views

() Đã hai mươi mùa nắng trôi qua. Đã hai mươi mùa mưa đổ xuống ngôi nhà nhỏ bên sông. Má vẫn âm thầm ngồi thở dài ngoài đầu hè, đôi mắt dõi về phương Nam mòn mỏi.
***
Nắng đổ dài một vệt thăm thẳm trên cánh đồng xanh mút mần. Mấy đứa trẻ con túm tụm nhau đằng ngã ba, xôn xao bàn tán. Có lẽ, bọn chúng sắp bày trò trốn tìm. Gương mặt đứa nào đứa nấy căng ra rồi chùng lại đầy vẽ triết lý. Thằng Tuấn, lớn nhất bọn, dõng dạc tuyên bố điều gì đó rồi cả đám ngúc ngắc mấy cái đầu hoe nắng tán thành. Trời ạ! Có gì đâu, chẳng qua cũng chỉ cái luật chơi mà bọn con nít chúng tôi đã thuộc làu làu còn làm ra bộ trịnh trọng. Nào là không núp gần chủ, không chơi cứu, không được nhìn trộm. Chỉ có bấy nhiêu đấy thôi. Anh em tôi nép trong kẹt nhà nhìn theo ao ước. Bọn chúng đã thống nhất và dùng cách "nhiều ra ít bị" để lựa chọn đứa bị phạt đầu tiên. Trò chơi cứ thế càng ngày càng cuốn hút mà không có anh em tôi.

Tôi luôn là đứa chơi tệ nhất bọn. Chỗ nấp quen thuộc của tôi ở ngay ngọn cây dừa mới cao hơn đầu người hay gốc vú sữa sau nhà. Đôi khi, tôi nằm dài dưới rãnh khoai, khuất sâu trong đám lá tốt mù. Nhưng mấy lúc như thế, tôi không chỉ canh chừng tên nhóc giữ trụ, mà còn phải canh chừng cả má. Má mà nhìn thấy, thể nào cũng cho tôi một trận "Con nhỏ ni hư thiệt hè, dập hết lá khoai rồi còn mô nữa!" Tôi đứng đực ra, mặt cuối gằm xuống đất chờ má quay lưng là vụt chạy, tiếp tục nhập bọn với đám nít đang nhìn tôi hê ha.
Nghĩ đến đó, bất giác, tôi phá lên cười. "Con nhỏ ni, bộ mi khùng hả?" Tôi nín bặt, quay sang nhìn vẻ mặt buồn thiu như con mèo bị thả sông của anh hai. Hiện thực dồn dập ùa về. Tôi nghe rõ tiếng lạo xạo của bụng mình. "Hai ơi! Hôm qua Hai có kịp ăn miếng mô không? Em chẳng kịp ăn tí chi hết, chừ đói quá Hai nợ". "Thì tau cũng đã kịp ăn chi mô. Mà con gái tụi bây chỉ biết ăn thôi à?" "Răng Hai lại la em!?" Tôi òa lên khóc.
Khi mâm cơm trưa dọn lên, đĩa cá sơn, cá móm chiên giòn thơm phức, chén mắm tiêu sóng sánh, nồi cơm nghi ngút hương gạo mới phả vào lòng cặp trẻ đói cái nhìn hau háu thèm thuồng chờ đợi. Chiếc đũa cái to bè như mái chèo trong tay má cắm sâu xuống rồi hất tung lên, xới tơi những hạt cơm mềm ướt. Anh em tôi háo hức đón chờ bữa ăn thịnh soạn từ tay má. Bỗng chốc, cái rùng mình ùa tới, đôi hàng nước mắt trào ra ướt đẫm trên khuôn mặt non tơ, đen nhẽm. Ba tôi hét lên chừng nãy lửa "Bà im đi, được rồi, từ nay bà muốn làm chi thì làm, tôi không biết". Ba hất luôn mâm cơm trước mặt ra sân, đứng phét dậy. Mấy cái chén rơi tự do xuống nền gạch vỡ toan lẻng xẻng. Anh tôi chụp vội chiếc trã đặt nồi cơm cố níu giữ chút gì đó cho cái bụng rỗng tuếch. Không kịp, bước chân ba vô tình đá phăng nồi cơm tung tóe giữa sân. Cái trã nằm gọn lỏn trong lòng anh tôi đen ngoàm. Tôi khóc thét lên. Má cũng khóc, giọng má méo máo than trời kêu đất.
Nghèo đói, cơ cực khiến con người ta trở nên bần cùng. Má lăn lộn giữa sân bên mâm cơm đã nhem nhúa. Lòng người đàn ông chỉ muốn vươn lên với đời bị buộc phải chùng lại, quẫn bách cùng ba bữa cơm mỗi ngày hòa trong nước mắt của đàn bà, con dại biến họ thành người cộc cằn, thô bỉ. Ba sấn tới túm lấy tóc má giằng mạnh, bàn tay vung ra đánh bộp vào gò má trơ hốc với màu thời gian vừa lấm tấm. Má tuột khỏi tay ba, mà đúng hơn, ba buông thỏng tay mình cho người đàn bà chung chăn gối vụt chạy để rêu rao khắp xóm cái thành tích mà chồng bà vừa gây ra với bà. Ba dắt xe ra đi, những vòng xe cọc cạch, quằn quại dưới cái nắng của một trưa hè đổ lửa.

Thôi thì như một cái cớ, má kêu trời, khóc đất hết bụi tre này đến bến sông kia. Ngôi nhà chỉ còn lại hai đứa trẻ ngồi chết trân trong góc. Bữa cơm trưa trở thành bữa tiệc thịnh soạn cho con Tô, lão Miu và đám gà cồ gầy tọp. Trời ơi! Lũ chúng mày còn tranh nhau nỗi gì chứ, bữa trưa của anh em tao giờ của chúng mày rồi còn gì!
Màn đêm rũ rượi buông trùm kín căn nhà lạnh te với ánh đèn dầu lay lắt. Má lê từng bước chân nặng nhọc vào nhà nằm phịch xuống ván. "Tao chết cho rồi. Tụi bây ráng mà sống với ba bây. Tao chết đi cho ổng hả dạ". Tôi bò tới ôm chầm lấy má van vỉ "Con lạy má, má đừng chết bỏ con mà má". Nước mắt tôi chảy dài với đôi tiếng nấc nghẹn ngào. Anh Hai tôi ngồi im trong góc, mặt cuối gằm xuống lầm lì. "Răng mà phải nén chịu khổ quá rứa Hai. Hai muốn khóc thì cứ khóc to đi, muốn gào thét hãy gào thét đi. Mấy móng tay kia có tội chi đâu, Hai cắn chi mà cắn miết cho bật máu ra rồi Hai kìa".
Hai tôi ngủ luôn trong góc nhà co ro như con chó Tô. Tôi thiếp đi bên má, chốc chốc lại giật thót mình ghé tai bên mũi xem má có còn thở nữa không. Chập chờn thức, chập chờn ngủ cho ánh trăng mặt sức lênh láng liếm láp những hạt cơm còn vươn vãi trên nền gạch. Con Tô nhảy vồ ra sủa dồn lên mấy tiếng. "Phịch!" nó cụp đuôi ẳng vội ra bến. Ba về. Ba liêu xiêu bước thấp bước cao trên mấy bậc thềm. Tấm liếp cửa đánh bật xuống nền tròng trành. Ba đứng đó, đen đặc trước mặt tôi. Giọng ba hằn học, nhàu úa thứ ngôn ngữ thề bồi của những con người chìm sâu dưới mục rữa cuộc sống.
Bằng chút sức lực mỏng manh của đứa trẻ lên sáu bị bỏ đói từ trưa đến tối, tôi cố đẩy ba ra. Nhưng khi cơn tức giận đang dâng lên cuồn cuộn chừng cuốn phăng tất cả những bức bách, khốn cùng ra ngoài thì sự cố gắng non dại, yếu đuối của tôi vô hình trở thành lực cản. Bàn tay ba giơ lên "bốp". Khắp các cơ mặt tôi tê dại, toàn thân tê dại, đầu óc quay cuồng. Tôi đổ ịch xuống ván, chìm sâu trong đau đớn, trong cơn đói cồn cào, trong sợ hãi đến tột cùng.
...
Sáng hôm sau, khi tôi tỉnh dậy, đã thấy ba dắt xe ra đi bỏ lại sau lưng mấy tiếng chửi đổng. Anh tôi vẫn ngồi trong góc nhìn theo bằng đôi mắt đờ đẫn. Đầu kia tấm ván, má nằm nghiêng, dáng điệu co quắp, mặt úp vô tường. Tôi nín thở để nghe tim má đập, để thấy nhúm cơ bụng của má phồng lên rồi xệp xuống. Với đứa con nít như tôi thế có nghĩa là má vẫn còn sống.
Tôi lò dò xuống bếp. Căn bếp lạnh tanh, bụi tro bị gà bới tung tóe. Tôi múc luôn gáo nước lạnh cho vào bụng. Bữa sáng của anh em tôi chỉ có vậy. Thằng Tít lơ láo chạy sang rủ anh em tôi chơi nhảy dây. Chừng như đoán được điều gì đó đang xảy ra, nó nhét vội miếng ổi ghẻ chua lè vào tay tôi rồi chuồn thẳng, bỏ mặt anh em tôi trong kẹt nhà lâu, thật lâu.
Non trưa, bà Năm sau nhà chống gối sang hỏi thăm...