Vu Lan và hồi ức mẹ
Posted at 27/09/2015
186 Views
. nên đã trốn đi rồi.
Tụi tôi khi ấy còn quá nhỏ để hình dung ra mức độ nghiêm trọng của thông báo ấy nhưng cũng cảm thấy vô cùng lo sợ. Những cuộc điện thoại được gọi và nhận liên tục, chỉ sau một loáng, toàn bộ đồ đạc và những vật dụng có giá trị trong nhà hoặc đã được khiêng qua nhà hàng xóm gửi, hoặc được chở đến nhà người thân ở rất xa. Bố tôi nói phải làm thế nếu không sẽ có người đến ấy hết đồ đạc đó đi. Chị gái tôi được giao "nhiệm vụ" giữ điện thoại và trốn lên trên gác, nếu "có chuyện gì xảy ra" thì phải gọi ngay cho công an đến. Tôi và thằng em trai bị "tống cổ" qua nhà hàng xóm. Căn nhà trống hoác khi ấy chỉ còn lại bố tôi và một đám xã hội đen là những người đàn em, bạn bè bố tôi kêu tới, trong tay ngồn ngộn những dao, kiếm, kê... ngồi chờ đợi.
Sau này, khi đã đủ lớn để hiểu về câu chuyện ngày hôm đó. Chúng tôi được giải thích rằng các mối làm ăn quan hệ của gia đình tôi toàn dính líu tới những kẻ "có máu mặt" ở Hải Phòng và Hà Nội. Hơn nữa, người mà Mẹ tôi nợ tiền lại có cả các chủ đề, toàn những kẻ sẵn sàng đâm chém, nên bố tôi sợ, khi những người đó biết chuyện Mẹ tôi bỏ đi sẽ kéo đến gây sự. Bây giờ ngồi nghĩ lại, những hình ảnh đó cũng phần nào phai nhạt trong tâm thức của tôi, nhưng ký ức của những ngày tháng đó thực sự là kinh khủng.
Đến sáng ngày hôm sau, chuyện Mẹ tôi bỏ trốn đã lan ra khắp Hải Phòng, và đến chiều thì có những "đợt khách" đầu tiên từ Hà Nội xuống nhà tôi "làm việc". Tôi không nhớ chính xác có bao nhiêu người, nói về những gì nhưng rất may là tất cả đều "đàm phán" trong yên lặng. Chúng tôi thì vẫn ngơ ngơ ngác ngác, chưa hiểu hết được toàn bộ nội dung câu chuyện. Thực ra khi ấy tôi vẫn nghĩ là vài bữa nữa Mẹ tôi sẽ lại về nhà.
Buổi tối, tôi trốn lên gác, nơi chị gái đang "trực" điện thoại và hỏi "chị ơi, thế khi nào Mẹ mới về?". Chị tôi nói "Mẹ không bao giờ về nữa, bà nội nói là Mẹ đi tự tử rồi, vì Mẹ nợ người ta tiền". Tôi bần thần cả người, đến lúc này tôi mới cảm thấy một điều gì đó hết sức tệ hại đã xảy ra, và Mẹ tôi đã chết. Nước mắt tôi chảy ra và chị gái vừa an ủi và doạ tôi rằng "em mà để bố thấy em khóc là bố đánh em chết". Nói được câu trước câu sau rồi chị gái tôi cũng oà lên khóc, hai chị em ôm nhau khóc nức nở trên gác xép...
Với 3 đứa trẻ con thì việc thay đổi từ cuộc sống vương giả xuống dưới mức nghèo hèn cũng không có gì khác nhau nhiều lắm. Có chăng là cái thân phận "mồ côi" mà những vị hàng xóm độc mồm gán cho chúng tôi mỗi khi chúng tôi chơi cùng con cái họ. Từ khi Mẹ tôi đi mất, cuộc sống của bố tôi là những ngày tháng ngập trong men rượu. Bà nội nói, nếu không như thế bố tôi sẽ bị điên. Thời gian ấy, bà nội cũng dọn một quán nước nhỏ ở đầu ngõ để bán kiếm tiền phụ nuôi chị em tôi ăn học.
***
Năm tôi học lớp 7, chị gái vào lớp 9, tức là cả hai chị em học cùng trường và thường đi và về cùng với nhau. Một buổi tan học, khi chúng tôi vừa ra khỏi cổng trường thì có một "bà Mẹ mìn" quấn khăn kín mặt để ý chúng tôi. Lúc đầu chị gái tôi cũng không nghĩ gì, nhưng khi đi một quãng xa mà vẫn thấy bà đó đi theo nên chị gái tôi kéo tay tôi đi thật nhanh để nhanh nhanh qua quãng đường vắng. Tôi lén quay lại thấy "bà Mẹ mìn" hình như đang đuổi theo tụi tôi thì tim tôi bắt đầu đập thình thịch và tôi thấy sợ. Bỗng, tôi nghe có tiếng gọi "Long ơi, Long" và tim tôi như nghẹn lại, tôi gần như không thể đi nổi nữa trong khi chị tôi vẫn đang giữ chặt tay và dẫn tôi đi. Tôi có cảm giác rằng người đàn bà đó là Mẹ tôi. Dù đã hai năm không gặp, nhưng tôi không thể nhầm lẫn giọng nói của Mẹ tôi được.
Hai chị em tôi cun cút "đi theo" Mẹ ra vườn hoa Nguyễn Du (tụi tôi đi trước, Mẹ tôi đi sau nhưng cách một quãng rất xa, và Mẹ cũng dặn chúng tôi không được quay lại nhìn vì sợ người khác biết). Khi ra đến vườn hoa thì chúng tôi đã thấy cô T – bạn thân của Mẹ tôi ngồi ở đấy. Mẹ tôi nói cô T lấy xe đạp đưa tôi về nhà báo tình hình không ở nhà lo lắng, đồng thời báo cho bố tôi biết Mẹ tôi đang ở ngoài này rồi "dắt cả em Hoàng ra nữa".
Thế nhưng khi cô T chở tôi, bố tôi chở thằng em Út trên hai chiếc xe đạp ra đến "điểm hẹn" thì không thấy Mẹ tôi đâu, chỉ có chị gái tôi đứng khóc, bên dưới là một đám trái cây còn vương vãi. Thì ra trong khi tôi về nhà, có người đã vô tình nhìn thấy Mẹ tôi, vì quá sợ hãi, Mẹ tôi đã chạy một mạch ra bến xe, đón xe lên Hà Nội, và sau đó vào thẳng Sài Gòn. Kết thúc chuyến đi gần 2000KM về thăm nhà và chị em chúng tôi sau hai năm xa cách với cuộc gặp gỡ chưa đầy một tiếng đồng hồ.
Lần thứ 2 tôi có lại cảm giác bần thần, cảm giác trống trải như mình vừa mất đi một thứ gì thiêng liêng mà lẽ ra mình phải có. Nhưng dù sao chăng nữa, tôi cũng biết được rằng Mẹ tôi còn sống, chúng tôi không phải là những đứa trẻ mồ côi...
Sau khi quay lại Saigon, mẹ tôi buôn bán lặt vặt và gom góp mỗi tháng gửi ra cho chúng tôi ba trăm ngàn vừa tiền ăn vừa tiền học. Kèm theo đó là những lá thư kể về cuộc sống hàng ngày, về công việc và mẹ không quên dặn dò chúng tôi phải ngoan, nghe lời bà, nghe lời bố, cũng như phải cố gắng học thật giỏi để sau này đỡ khổ.
Sau những cố gắng để vượt qua cú sốc đầu tiên, bố tôi vay mượn tiền bạc của anh em bạn bè để tiếp tục buôn bán. Nhưng một phần vì phải quan tâm đến việc ăn học của chúng tôi, một phần vì công chuyện làm ăn không được tốt, lại thêm chủ nợ của mẹ đến đòi tiền nên bố tôi đâm ra chán nản, không thiết làm ăn gì nữa vì "có làm cũng thế, làm suốt đời cũng không khá hơn được". Một thời gian sau nữa, bố tôi cũng bỏ vào Saigon với hy vọng được yên ổn để làm ăn, kiếm tiền trả nợ.
Vào tới Saigon, bố tôi mới biết sự thực là mẹ tôi không hề buôn bán gì cả mà đang thực hiện công việc quét rác tại chung cư (mặc dù đây cũng là công việc do bà ngoại nhường lại cho mẹ tôi chứ không dễ dàng gì có được). Mỗi tháng, mẹ tôi được trả công 300 ngàn, và mẹ tôi gửi toàn bộ số tiền đó ra cho chị em tôi ăn học, còn mẹ tôi sống bằng việc nhặt nhạnh các đồ phế thải mà người ta bỏ đi để bán và kiếm thêm. Bố tôi rất tức giận và cho rằng mẹ tôi làm thế là khinh thường ông ấy, là "ngu ngốc, dốt nát không có tài cán gì" nên suốt ngày gây lộn. Chịu không nổi, mẹ tôi lại khăn gói quay ra miền bắc.
Mẹ tôi bắt đầu cuộc sống chui lủi khi thì ở nhà bác gái trên Hà Nội, khi thì ở nhà cô trên Phú Thọ, lúc thì ở nhà một người bạn tại Hà Tây... Nhưng chẳng ở đâu sống được lâu. Sự đời là thế, ngoài gia đình mình, thì có nơi nào có thể dung thân? Cuối cùng, mẹ tôi quyết định một lần nữa quay lại Hải Phòng với quyết tâm "có chết, cũng chết trước mặt các con, sướng hay khổ thì cùng nhau chịu chứ không đi đâu nữa".
Tất nhiên, mẹ tôi không dám ngang nhiên quay về nhà ở cùng chúng tôi, vì mẹ tôi sợ làm liên luỵ đến gia đình. Mẹ tôi qua ở nhờ nhà một người bạn bên Kiến An (từ nhà tôi qua đó hết 9KM). Hàng ngày mẹ tôi làm đủ việc để kiếm tiền, hầu như ai thuê gì cũng làm. Khi thì phụ hồ, khi thì đập đá, lúc thì thực hiện việc "chế tác" thuốc trừ sâu.
Việc đóng thuốc trừ sâu là kinh hoàng hơn cả. Giữa một gian phòng kín mít, nóng như lò lửa (vì sợ có gió thì thuốc sẽ bay hết), mẹ tôi đổ thuốc trừ sâu ra một tấm giấy báo, trộn vôi bột tán nhuyễn vô rồi xúc từng thìa cho vô bọc. Nếu làm không khéo, chỉ cần một ít hỗn hợp đó dính vô tay thì sẽ bỏng rát vì vôi bột gặp mồ hôi là sôi sùng sục lên ngay, rất dễ bị bỏng. Chưa kể đến cái cảm giác choáng váng khi ngồi hít cái chất độc hại đó một thời gian trong phòng kín.
Một tuần một lần, mẹ tôi đi bộ từ Kiến An về Hải Phòng (thông thường vào chiều tối thứ bảy, ở lại cả ngày chủ nhật, sáng thứ hai mẹ tôi đi sớm). Vì sợ mọi người trong xóm biết nên mẹ tôi phải tính tóan thời gian để về đến Hải Phòng khoảng 10 rưỡi, 11 giờ (tối). Mẹ tôi đi bộ 9km hết gần 5 tiếng đồng hồ, đó là khi thời tiết tốt. Có hôm trời mưa, tối thứ bảy tụi tôi ở nhà chờ mãi không thấy mẹ "về", vừa mừng vừa lo. Mừng vì nghĩ trời mưa mẹ không về, như vậy có nghĩa là mẹ không phải đi dưới trời mưa, nhưng lo vì lỡ mẹ đang đi trên đường thì sao? Sao đến bây giờ mà vẫn chưa tới nơi?
Thế nhưng lịch trình của mẹ tôi chưa bao giờ thay đổi. Có hôm mẹ tôi về đến Hải Phòng thì người ướt như chuột lột, nhưng mẹ tôi nói mẹ chỉ thích trời mưa vì đi về không sợ ai phát hiện. Có hôm, nhà có hàng xóm qua chơi, chị em tôi phải cắt cử nhau ra ngòai đường "đón" mẹ. Đợi đến khi vừa trông thấy mẹ là phải "báo động" để mẹ biết mà tránh đi, đợi khi hàng xóm về hết, hai mẹ con mới dám vào nhà.
Một tối thứ bảy, nhà tôi lại có hàng xóm qua chơi. Chị gái "nhận nhiệm vụ" ra đường đón mẹ. Nhưng chờ lâu quá không thấy mẹ về, chị tôi mới tham gia vào trò chơi trốn tìm cùng tụi trẻ con trong xóm. Cũng như những lần trước, đi qua lối đi tập thể, mẹ tôi "chạy xộc" vào nhà và làm bà hàng xóm há hốc miệng, trố mắt nhìn mẹ tôi (ai trong xóm cũng cho rằng mẹ tôi đã chết).
Mẹ tôi để lại một ít đồ ăn và đồ dùng lặt vặt mà mẹ cầm từ Kiến An qua rồi đi ngay. Bốn bà cháu ở lại mà thấp thỏm lo âu. Sau đấy có đến 2, 3 tháng mẹ tôi không về thăm nhà nữa. Nhưng may mắn là bà hàng xóm tốt bụng kia cũng "sống để dạ, chết mang theo" chứ không mang câu chuyện tối hôm đấy đi nói cho những người khác biết.
Trong những lúc mẹ tôi ở Hải Phòng (thứ 7 và chủ nhật), mọi sinh họat của mẹ đều diễn ra trong căn buồng bên hông nhà. Căn buồng đó có cửa sổ nhỏ nhìn thẳng ra đường đi của khu tập thể, lại có cầu thang lên gác xép. Nếu bỏ qua việc nó có quá nhiều muỗi và ẩm thấp thì đó là một chỗ "ẩn náu" lý tưởng cho mẹ tôi. Mẹ nhờ tụi tôi xách nước vào trong nhà để mẹ giặt giũ quần áo, chăn màn, nấu cơm, lau nhà... nói chung là tất cả mọi việc mà mẹ có thể làm. Chúng tôi không ai bảo ai nhưng đều rất thương mẹ và tự ý thức bằng mọi cách phải "bảo vệ" mẹ, nhất quyết không để cho ai biết được sự hiện diện của mẹ tại Hải Phòng.
Cho đến một buổi chiều, tôi đang thiu thiu ngủ thì thằng bạn thân đến í ới gọi đi đá banh...
Tụi tôi khi ấy còn quá nhỏ để hình dung ra mức độ nghiêm trọng của thông báo ấy nhưng cũng cảm thấy vô cùng lo sợ. Những cuộc điện thoại được gọi và nhận liên tục, chỉ sau một loáng, toàn bộ đồ đạc và những vật dụng có giá trị trong nhà hoặc đã được khiêng qua nhà hàng xóm gửi, hoặc được chở đến nhà người thân ở rất xa. Bố tôi nói phải làm thế nếu không sẽ có người đến ấy hết đồ đạc đó đi. Chị gái tôi được giao "nhiệm vụ" giữ điện thoại và trốn lên trên gác, nếu "có chuyện gì xảy ra" thì phải gọi ngay cho công an đến. Tôi và thằng em trai bị "tống cổ" qua nhà hàng xóm. Căn nhà trống hoác khi ấy chỉ còn lại bố tôi và một đám xã hội đen là những người đàn em, bạn bè bố tôi kêu tới, trong tay ngồn ngộn những dao, kiếm, kê... ngồi chờ đợi.
Sau này, khi đã đủ lớn để hiểu về câu chuyện ngày hôm đó. Chúng tôi được giải thích rằng các mối làm ăn quan hệ của gia đình tôi toàn dính líu tới những kẻ "có máu mặt" ở Hải Phòng và Hà Nội. Hơn nữa, người mà Mẹ tôi nợ tiền lại có cả các chủ đề, toàn những kẻ sẵn sàng đâm chém, nên bố tôi sợ, khi những người đó biết chuyện Mẹ tôi bỏ đi sẽ kéo đến gây sự. Bây giờ ngồi nghĩ lại, những hình ảnh đó cũng phần nào phai nhạt trong tâm thức của tôi, nhưng ký ức của những ngày tháng đó thực sự là kinh khủng.
Đến sáng ngày hôm sau, chuyện Mẹ tôi bỏ trốn đã lan ra khắp Hải Phòng, và đến chiều thì có những "đợt khách" đầu tiên từ Hà Nội xuống nhà tôi "làm việc". Tôi không nhớ chính xác có bao nhiêu người, nói về những gì nhưng rất may là tất cả đều "đàm phán" trong yên lặng. Chúng tôi thì vẫn ngơ ngơ ngác ngác, chưa hiểu hết được toàn bộ nội dung câu chuyện. Thực ra khi ấy tôi vẫn nghĩ là vài bữa nữa Mẹ tôi sẽ lại về nhà.
Buổi tối, tôi trốn lên gác, nơi chị gái đang "trực" điện thoại và hỏi "chị ơi, thế khi nào Mẹ mới về?". Chị tôi nói "Mẹ không bao giờ về nữa, bà nội nói là Mẹ đi tự tử rồi, vì Mẹ nợ người ta tiền". Tôi bần thần cả người, đến lúc này tôi mới cảm thấy một điều gì đó hết sức tệ hại đã xảy ra, và Mẹ tôi đã chết. Nước mắt tôi chảy ra và chị gái vừa an ủi và doạ tôi rằng "em mà để bố thấy em khóc là bố đánh em chết". Nói được câu trước câu sau rồi chị gái tôi cũng oà lên khóc, hai chị em ôm nhau khóc nức nở trên gác xép...
Với 3 đứa trẻ con thì việc thay đổi từ cuộc sống vương giả xuống dưới mức nghèo hèn cũng không có gì khác nhau nhiều lắm. Có chăng là cái thân phận "mồ côi" mà những vị hàng xóm độc mồm gán cho chúng tôi mỗi khi chúng tôi chơi cùng con cái họ. Từ khi Mẹ tôi đi mất, cuộc sống của bố tôi là những ngày tháng ngập trong men rượu. Bà nội nói, nếu không như thế bố tôi sẽ bị điên. Thời gian ấy, bà nội cũng dọn một quán nước nhỏ ở đầu ngõ để bán kiếm tiền phụ nuôi chị em tôi ăn học.
***
Năm tôi học lớp 7, chị gái vào lớp 9, tức là cả hai chị em học cùng trường và thường đi và về cùng với nhau. Một buổi tan học, khi chúng tôi vừa ra khỏi cổng trường thì có một "bà Mẹ mìn" quấn khăn kín mặt để ý chúng tôi. Lúc đầu chị gái tôi cũng không nghĩ gì, nhưng khi đi một quãng xa mà vẫn thấy bà đó đi theo nên chị gái tôi kéo tay tôi đi thật nhanh để nhanh nhanh qua quãng đường vắng. Tôi lén quay lại thấy "bà Mẹ mìn" hình như đang đuổi theo tụi tôi thì tim tôi bắt đầu đập thình thịch và tôi thấy sợ. Bỗng, tôi nghe có tiếng gọi "Long ơi, Long" và tim tôi như nghẹn lại, tôi gần như không thể đi nổi nữa trong khi chị tôi vẫn đang giữ chặt tay và dẫn tôi đi. Tôi có cảm giác rằng người đàn bà đó là Mẹ tôi. Dù đã hai năm không gặp, nhưng tôi không thể nhầm lẫn giọng nói của Mẹ tôi được.
Hai chị em tôi cun cút "đi theo" Mẹ ra vườn hoa Nguyễn Du (tụi tôi đi trước, Mẹ tôi đi sau nhưng cách một quãng rất xa, và Mẹ cũng dặn chúng tôi không được quay lại nhìn vì sợ người khác biết). Khi ra đến vườn hoa thì chúng tôi đã thấy cô T – bạn thân của Mẹ tôi ngồi ở đấy. Mẹ tôi nói cô T lấy xe đạp đưa tôi về nhà báo tình hình không ở nhà lo lắng, đồng thời báo cho bố tôi biết Mẹ tôi đang ở ngoài này rồi "dắt cả em Hoàng ra nữa".
Thế nhưng khi cô T chở tôi, bố tôi chở thằng em Út trên hai chiếc xe đạp ra đến "điểm hẹn" thì không thấy Mẹ tôi đâu, chỉ có chị gái tôi đứng khóc, bên dưới là một đám trái cây còn vương vãi. Thì ra trong khi tôi về nhà, có người đã vô tình nhìn thấy Mẹ tôi, vì quá sợ hãi, Mẹ tôi đã chạy một mạch ra bến xe, đón xe lên Hà Nội, và sau đó vào thẳng Sài Gòn. Kết thúc chuyến đi gần 2000KM về thăm nhà và chị em chúng tôi sau hai năm xa cách với cuộc gặp gỡ chưa đầy một tiếng đồng hồ.
Lần thứ 2 tôi có lại cảm giác bần thần, cảm giác trống trải như mình vừa mất đi một thứ gì thiêng liêng mà lẽ ra mình phải có. Nhưng dù sao chăng nữa, tôi cũng biết được rằng Mẹ tôi còn sống, chúng tôi không phải là những đứa trẻ mồ côi...
Sau khi quay lại Saigon, mẹ tôi buôn bán lặt vặt và gom góp mỗi tháng gửi ra cho chúng tôi ba trăm ngàn vừa tiền ăn vừa tiền học. Kèm theo đó là những lá thư kể về cuộc sống hàng ngày, về công việc và mẹ không quên dặn dò chúng tôi phải ngoan, nghe lời bà, nghe lời bố, cũng như phải cố gắng học thật giỏi để sau này đỡ khổ.
Sau những cố gắng để vượt qua cú sốc đầu tiên, bố tôi vay mượn tiền bạc của anh em bạn bè để tiếp tục buôn bán. Nhưng một phần vì phải quan tâm đến việc ăn học của chúng tôi, một phần vì công chuyện làm ăn không được tốt, lại thêm chủ nợ của mẹ đến đòi tiền nên bố tôi đâm ra chán nản, không thiết làm ăn gì nữa vì "có làm cũng thế, làm suốt đời cũng không khá hơn được". Một thời gian sau nữa, bố tôi cũng bỏ vào Saigon với hy vọng được yên ổn để làm ăn, kiếm tiền trả nợ.
Vào tới Saigon, bố tôi mới biết sự thực là mẹ tôi không hề buôn bán gì cả mà đang thực hiện công việc quét rác tại chung cư (mặc dù đây cũng là công việc do bà ngoại nhường lại cho mẹ tôi chứ không dễ dàng gì có được). Mỗi tháng, mẹ tôi được trả công 300 ngàn, và mẹ tôi gửi toàn bộ số tiền đó ra cho chị em tôi ăn học, còn mẹ tôi sống bằng việc nhặt nhạnh các đồ phế thải mà người ta bỏ đi để bán và kiếm thêm. Bố tôi rất tức giận và cho rằng mẹ tôi làm thế là khinh thường ông ấy, là "ngu ngốc, dốt nát không có tài cán gì" nên suốt ngày gây lộn. Chịu không nổi, mẹ tôi lại khăn gói quay ra miền bắc.
Mẹ tôi bắt đầu cuộc sống chui lủi khi thì ở nhà bác gái trên Hà Nội, khi thì ở nhà cô trên Phú Thọ, lúc thì ở nhà một người bạn tại Hà Tây... Nhưng chẳng ở đâu sống được lâu. Sự đời là thế, ngoài gia đình mình, thì có nơi nào có thể dung thân? Cuối cùng, mẹ tôi quyết định một lần nữa quay lại Hải Phòng với quyết tâm "có chết, cũng chết trước mặt các con, sướng hay khổ thì cùng nhau chịu chứ không đi đâu nữa".
Tất nhiên, mẹ tôi không dám ngang nhiên quay về nhà ở cùng chúng tôi, vì mẹ tôi sợ làm liên luỵ đến gia đình. Mẹ tôi qua ở nhờ nhà một người bạn bên Kiến An (từ nhà tôi qua đó hết 9KM). Hàng ngày mẹ tôi làm đủ việc để kiếm tiền, hầu như ai thuê gì cũng làm. Khi thì phụ hồ, khi thì đập đá, lúc thì thực hiện việc "chế tác" thuốc trừ sâu.
Việc đóng thuốc trừ sâu là kinh hoàng hơn cả. Giữa một gian phòng kín mít, nóng như lò lửa (vì sợ có gió thì thuốc sẽ bay hết), mẹ tôi đổ thuốc trừ sâu ra một tấm giấy báo, trộn vôi bột tán nhuyễn vô rồi xúc từng thìa cho vô bọc. Nếu làm không khéo, chỉ cần một ít hỗn hợp đó dính vô tay thì sẽ bỏng rát vì vôi bột gặp mồ hôi là sôi sùng sục lên ngay, rất dễ bị bỏng. Chưa kể đến cái cảm giác choáng váng khi ngồi hít cái chất độc hại đó một thời gian trong phòng kín.
Một tuần một lần, mẹ tôi đi bộ từ Kiến An về Hải Phòng (thông thường vào chiều tối thứ bảy, ở lại cả ngày chủ nhật, sáng thứ hai mẹ tôi đi sớm). Vì sợ mọi người trong xóm biết nên mẹ tôi phải tính tóan thời gian để về đến Hải Phòng khoảng 10 rưỡi, 11 giờ (tối). Mẹ tôi đi bộ 9km hết gần 5 tiếng đồng hồ, đó là khi thời tiết tốt. Có hôm trời mưa, tối thứ bảy tụi tôi ở nhà chờ mãi không thấy mẹ "về", vừa mừng vừa lo. Mừng vì nghĩ trời mưa mẹ không về, như vậy có nghĩa là mẹ không phải đi dưới trời mưa, nhưng lo vì lỡ mẹ đang đi trên đường thì sao? Sao đến bây giờ mà vẫn chưa tới nơi?
Thế nhưng lịch trình của mẹ tôi chưa bao giờ thay đổi. Có hôm mẹ tôi về đến Hải Phòng thì người ướt như chuột lột, nhưng mẹ tôi nói mẹ chỉ thích trời mưa vì đi về không sợ ai phát hiện. Có hôm, nhà có hàng xóm qua chơi, chị em tôi phải cắt cử nhau ra ngòai đường "đón" mẹ. Đợi đến khi vừa trông thấy mẹ là phải "báo động" để mẹ biết mà tránh đi, đợi khi hàng xóm về hết, hai mẹ con mới dám vào nhà.
Một tối thứ bảy, nhà tôi lại có hàng xóm qua chơi. Chị gái "nhận nhiệm vụ" ra đường đón mẹ. Nhưng chờ lâu quá không thấy mẹ về, chị tôi mới tham gia vào trò chơi trốn tìm cùng tụi trẻ con trong xóm. Cũng như những lần trước, đi qua lối đi tập thể, mẹ tôi "chạy xộc" vào nhà và làm bà hàng xóm há hốc miệng, trố mắt nhìn mẹ tôi (ai trong xóm cũng cho rằng mẹ tôi đã chết).
Mẹ tôi để lại một ít đồ ăn và đồ dùng lặt vặt mà mẹ cầm từ Kiến An qua rồi đi ngay. Bốn bà cháu ở lại mà thấp thỏm lo âu. Sau đấy có đến 2, 3 tháng mẹ tôi không về thăm nhà nữa. Nhưng may mắn là bà hàng xóm tốt bụng kia cũng "sống để dạ, chết mang theo" chứ không mang câu chuyện tối hôm đấy đi nói cho những người khác biết.
Trong những lúc mẹ tôi ở Hải Phòng (thứ 7 và chủ nhật), mọi sinh họat của mẹ đều diễn ra trong căn buồng bên hông nhà. Căn buồng đó có cửa sổ nhỏ nhìn thẳng ra đường đi của khu tập thể, lại có cầu thang lên gác xép. Nếu bỏ qua việc nó có quá nhiều muỗi và ẩm thấp thì đó là một chỗ "ẩn náu" lý tưởng cho mẹ tôi. Mẹ nhờ tụi tôi xách nước vào trong nhà để mẹ giặt giũ quần áo, chăn màn, nấu cơm, lau nhà... nói chung là tất cả mọi việc mà mẹ có thể làm. Chúng tôi không ai bảo ai nhưng đều rất thương mẹ và tự ý thức bằng mọi cách phải "bảo vệ" mẹ, nhất quyết không để cho ai biết được sự hiện diện của mẹ tại Hải Phòng.
Cho đến một buổi chiều, tôi đang thiu thiu ngủ thì thằng bạn thân đến í ới gọi đi đá banh...